SSLC വിദ്യാര്ത്ഥികളുടെ ഡാററ Sampoorna യില് enter ചെയ്യാനുളള Last date october 31
ഓരോ കുട്ടികളുടേയും 30 kb യില് താഴെയുളള black &white passport size photo upload ചെയ്യണം.2013, ഒക്ടോബർ 28, തിങ്കളാഴ്ച
2013, ഒക്ടോബർ 21, തിങ്കളാഴ്ച
महत्उद्देश्य
की प्रतिमा
ജനസേവനത്തിനായി
സ്വന്തം ജീവിതം സമര്പ്പിച്ച
ഡോ.ശാന്തയുമായി
ആശാ കൃഷ്ണകുമാര് നടത്തിയ
അഭിമുഖമാണ്ഈപാഠഭാഗം.
കുട്ടിക്കാലത്ത്
മുത്തച്ഛന് സി.വി.രാമനും
ചെറിയച്ഛന് ഡോ.എസ്.ചന്ദ്രശേഖരനും
ഡോക്ടറുടെ മനസ്സിലെ ഹീറോ
ആയിരുന്നു.
സ്കൂള്വിദ്യാഭ്യാസംപൂര്ത്തിയായതോടെ
ഭാവിയിലേയ്ക്ക്ചികിത്സയുടെമണ്ഡലംതെരഞ്ഞെടുക്കാന്അവര്തീരുമാനിച്ചു.പ്രിന്സിപ്പല്
അവരുടെ മനസ്സില് അച്ചടക്ക
ഭാവനയും വളര്ത്തി.പഠനം
കഴിഞ്ഞയുടന് ജനറല് ആശുപത്രിയില്
ഡോ.കൃഷ്ണമൂര്ത്തി
ആരംഭിച്ച ക്യാന്സര് യൂണിററില്
ജോലിയില്
പ്രവേശിച്ചുഡോകൃഷ്ണമൂര്ത്തിരോഗികളോട്ഇടപെടുന്നരീതികളുംഅദ്ദേഹത്തിന്റെചികിത്സാവിധികളുംഡോശാന്തയെവളരെയധികംസ്വാധീനിക്കുകയുണ്ടായി.ചികിത്സാരീതിയിലെ
ഉചിതമായ ഇടപെടലുകളെക്കുറിച്ചും
ആചാരസംഹിതകളെകുറിച്ചും
ഡോ.കൃഷ്ണമൂര്ത്തിയില്
നിന്നും
ഡോ.ശാന്തയ്ക്ക്
ഒരുപാട് അറിവുകള് നേടാനായി.
1954-ല്
ഡോ.മുത്തുലക്ഷ്മി
റെഡ്ഡി ക്യാന്സര്
ഇന്സ്ററിററ്യൂട്ട്
ആരംഭിച്ചപ്പോള് ഡോ.ശാന്ത
അവിടെ ജോലിയില് പ്രവേശിക്കാന്
നിശ്ചയിച്ചു.
ആ സമയം
അവര് എം.ഡി.
കഴിഞ്ഞ്
ഒരു ആശുപത്രിയില് ജോലിയ്ക്ക്
ചേര്ന്നതേയുണ്ടായിരുന്നുള്ളു.
ഡോക്ടറുടെ
ഈ പുതിയ തീരുമാനത്തില് പലരും
അസന്തുഷ്ടരായിരുന്നു.മൂന്നു
വര്ഷക്കാലം യാതൊരു വേതനവും
ലഭിക്കാതെ അവിടെ ജോലി
ചെയ്യേണ്ടതായിവന്നു.
നമ്മുടെ
മാറി വരുന്ന ജീവിതരീതി
ക്യാന്സര് പിടിപെടുന്നതിനു
കാരണമാകുന്നുവെന്നാണ്
ഡോക്ടറുടെ അഭിപ്രായം.ഉദാഹരണമായി
ഭക്ഷണരീതികള്,
ഫാസ്ററ്ഫുഡിന്റെ
ഉപയോഗം ,എണ്ണ
അധികം ചേര്ത്ത ഭക്ഷണം,ഇവയെല്ലാം
ക്യാന്സര് രോഗികളുടെ ഏണ്ണം
വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനിടയാക്കി.ക്യാന്സര്
ഇന്സ്ററിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ
മുന്നേററത്തിന്
ഭാവിയില് നടപ്പില് വരുത്തേണ്ട
മൂന്ന് മഹത്തായ കാര്യങ്ങളെകുറിച്ച്
ഡോക്ടര് പറയുകയുണ്ടായി.
അതില്
ഒന്നാമത്തേത് -
ക്യാന്സര്
രോഗം തടയുന്നതിന്
ശരിയായ
സമയത്ത് രോഗം കണ്ടെത്തി
ചികിത്സിക്കുവാന്
കഴിയുകയാണ്.രണ്ടാമത്തേത്
,ഗവേഷണങ്ങളുടെ
എല്ലാ നേട്ടങ്ങളും ഓരോ
രോഗിയ്ക്കും പ്രാപ്തമാക്കുക,മൂന്നാമത്തേത്
,ഗവേഷണങ്ങളില്
നമ്മുടെ വൈദഗ്ധ്യം വര്ദ്ധിപ്പിക്കുക
എന്തുകൊണ്ടെന്നാല് ഇന്നത്തെ
അന്വേഷണം നാളത്തെ ചികിത്സയാണ്.
തനിക്ക്
മാഗ്സാസെ അവാര്ഡ് ഉചിതമായ
അവസരത്തില് തന്നെയാണ്
ലഭിച്ചതെന്നാണ് ഡോക്ടര്
കരുതുന്നത്.
എന്തു
കൊണ്ടെന്നാല് ഇതിലൂടെ
നേടിയ അന്തര്ദേശീയമായ പരിചയം
പ്രാദേശിക തലത്തിലുളള
പ്രവര്ത്തനങ്ങള്ക്കും
ഇടം നേടിത്തരും.
2013, സെപ്റ്റംബർ 16, തിങ്കളാഴ്ച
2013, സെപ്റ്റംബർ 7, ശനിയാഴ്ച
बाबुलाल
तेली की नाक (स्वयं
प्रकाश)
ഈ
കഥയില് ലേഖകന് ശ്രീ.
സ്വയം
പ്രകാശ് ആശുപത്രികളില്
നടക്കുന്ന അഴിമതികളെ കുറിച്ചാണ്
വിവരിക്കുന്നത്.
കഥയിലെ
നായകനായ ബാബുലാല് സംസ്കാര
സമ്പന്നനായ ഒരു വ്യക്തിയാണ്.ഒരു
ദിവസം അയാള് എങ്ങോ
പോകുകയായിരുന്നു.വഴിയില്
ആരോഗദൃഡഗാത്രനായ
ഒരാള്
ഒരു പാവം മദ്ധ്യവയസ്കനെ
നിര്ദ്ദയം മര്ദ്ദിക്കുന്നതുംആളുകള്
നിശബ്ദം നോക്കി നില്ക്കുന്നതും
കാണാനിടയായി.
ബാബുലാലിന്
പ്രതികരിക്കാതിരിക്കാന്
കഴിഞ്ഞില്ല.പെട്ടെന്ന്
ആ ബലിഷ്ടനായ വ്യക്തി ബാബുലാലിന്റെ
നേര്ക്കു തിരിഞ്ഞ്
മുഖമടച്ച്
ശക്തിയോടെ അടിച്ചു.അതിനു
ശേഷം അയാള് അവിടെ നിന്ന സ്ഥലം
വിട്ടു.
ബാബുലാലിന്റെ
കഷ്ടകാലം അവിടെ ആരംഭിക്കുകയായി.
മൂക്കിലൂടെ
രക്തം ഒഴുകാന് തുടങ്ങി.കാലുകളാകട്ടെ
നിലത്ത് ഉറക്കുന്നില്ല.തൊട്ടടുത്തു
കാണുന്ന പഞ്ചനക്ഷത്ര ഹോട്ടല്
പോലെയുളള വിശാലമായ സൂപ്പര്
സ്പെഷ്യാലിററി ഹോസ്പിററല്
തന്റെ നിലക്ക് അനുയോജ്യമല്ലെന്ന്
അറിയാമായിരുന്നിട്ടും ഒരു
സാധാരണക്കാരനു പററിയ ആശുപത്രി
കണ്ടെത്തുക ഈ അവസരത്തില്
അത്ര എളുപ്പമല്ലെന്ന് ഉറപ്പായതു
കൊണ്ടും ബാബുലാല് വേഗം ആ
ആശുപത്രിയിലേയ്ക്ക് കയറി
ചെന്നു.മൂക്കില്
കൂടി രക്തം ഒഴുകികൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.മരുന്ന്
വച്ച് മുറിവ് കെട്ടിയാല്
മതിയാകും.കൂടിയാല്
പത്തിരുപത് രൂപ ചെലവായേക്കുമെന്ന്
കരുതി റിസപ്ഷനിലെത്തി വിവരം
പറഞ്ഞു.റിസപ്ഷനിസ്ററ്
അഞ്ചാം നിലയിലെ എമര്ജന്സിയിലേയ്ക്ക്
പറഞ്ഞയച്ചു.അവിടെയെത്തിയ
ബാബുലാലിനെ ആദ്യം എട്ടാം
നിലയിലേയ്ക്കും പിന്നെ നാലാം
നിലയിലേയ്ക്കും അവിടെ നിന്ന്
ഏഴാം നിലയിലേയ്ക്കും
പറഞ്ഞയച്ചതെങ്കിലും ഒരിടത്തു
നിന്നും യാതൊരു ചികിത്സയും
ലഭിച്ചില്ല.മുറിവ്
ഡ്രസ്സ് ചെയ്യുന്നതിനു മുന്പ്
രക്ത പരിശോധന,നെഞ്ചിന്റെ
എക്സറെ,തല
സ്കാനിംങ്,ഈ.സീ.ജീ.
എന്നീ
പരിശോധനകള് നിര്ദ്ദേശിക്കുകയുണ്ടായത്.ബാബുലാല്
തകര്ന്നു പോയി.മൂക്കിലൂടെയുളള
രക്തപ്രവാഹം തനിയെ നിലച്ചു.എങ്കിലും
മൂക്കിലൂടെ ശ്വാസോച്ഛാസം
ചെയ്യാന് കഴിയുന്നില്ല.പുറത്തേയ്ക്ക്
പോകാനിറങ്ങിയ അയാളുടെ
കൈയ്യിലേയ്ക്ക് റിസപ്ഷനിസ്ററ്
ഒരു ബില്ല് ഏല്പ്പിച്ചു.
യാതൊരു
വിധ ചികിത്സയും ലഭിക്കാത്ത
അയാള് ബില്ലിലെ തുക കണ്ട്
അന്തം വിട്ടു നിന്നു.
അയാള്
ഡോ.ലാലു
രാമിന്റെ ആശുപത്രിയില്
എത്തി.
സര്ക്കാര്
സര്വ്വീസില് നിന്നും
സസ്പെന്റ് ചെയ്യപ്പെട്ട
അദ്ദേഹം സ്വന്തമായി ക്ളിനിക്
നടത്തുകയാണ്.വിശദമായ
പരിശോധനയ്ക്കു ശേഷം ഓപ്പറേഷന്
നടത്തി ക്ഷതമേററ ഭാഗം ഡ്രസ്സു്
ചെയ് തു .എന്നാല്
ഓരോ ദിവസം കഴിയുന്തോറും
ബാബുലാലിന്റെ
സ്ഥിതി വഷളായി കൊണ്ടിരുന്നു.ഏഴാം
ദിവസം രോഗിയുടെ നില തീര്ത്തും
വഷളായി തീര്ന്നുവെന്നും
എത്രയും വേഗം മുംബെയിലേയ്ക്ക്
കൊണ്ടു പോകണമെന്നും ഡോ.ലാലുറാം
നിര്ദ്ദേശിച്ചു.ആളുകള്
പണപ്പിരിവ് നടത്തി.രോഗിയെ
മുബെയ്ക്കു കൊണ്ടു പോയി.ഏതാനും
മാസങ്ങള്ക്കു ശേഷം സുഖം
പ്രാപിച്ച് മടങ്ങിയെത്തിയ
ബാബുലാലിന് മൂക്ക് നഷ്ടപ്പെട്ടു
പോയിരുന്നു.യഥാസമയം
ചികിത്സ
ലഭിച്ചിരുന്നുവെങ്കില്
ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കുമായിരുന്നില്ല.
किसी
ने "डाँक्टर
की लापरवाही "
शीर्षक
से एक स्थानीय समाचार पत्र
में खबर छपवा दी थी। "बाबुलाल
तेली "
कहानी
के आधार पर वह समाचार कल्पना
करके लिखें..
डाँक्टर
की लापरवाही
इंदोर-
कुछ
दिन पहले खुले सड़क पर एक दुबले
अधेड आदमी के साथ एक बलिष्ट
आदमी के आक्रमण के विरुद्ध
आवाज़ उठाई बाबुलाल तेली नामक
युवा की नाक पर अक्रमी ने घूँसा
जड़ दिया
पीड़ा
सहते हुए खून बह रहने की स्थिति
में पास के मल्टी स्पेशालिटी
अस्पताल पहूँचे बाबुलाल को
वहाँ से निराश होकर डाँ.
लालुराम
तेली के प्राइवेट क्लिनिक
में पहुँचे।बाबुलाल तेली की
नाक का,
वहाँ
के डाक्टर ने आँपरेशन किया।नाक
को काटा गया और ठीक करके अंदर
-बाहर
से सी दिया गया और ड्रासिंग
भी
किया
।लेकिन सातवें दिन बाबुलाल
की हालत बिगड गई और मरीज को
फौरन बंबई ले जाना पडेगा।कहकर
डाँ.ने
हाथ खड़ा किया। कुछ लोगों ने
चंदा किया और बाबुलाल तेली
को इलाज के लिए सपरिवार बंबई
भेजा।वहाँ उसकी नाक काटी
गयी।अब नाक की जगह केवल दो
सुराख !
!
"नाक
"– शब्द
से युक्त मुहावरे
नाकों
चना चबाना -
तंग
करना-
ഉപദ്രവിക്കുക
नाक
ऊँची होना -
यशस्वी
होना-
അന്തസ്സ്
വര്ദ്ധിക്കുക
नाक
का बाल -
जिगरी
दोस्त -
ഉററ
സുഹൃത്ത്
नाक
चढ़ाना -
नाराज़
होना -
കോപിക്കുക
नाक
रगड़ना -
विनती
करना -
അപേക്ഷിക്കുക
नाक
काटना -
बेइज्ज़ती
करना -
അപമാനിക്കുക
नाक
फटना -
असहनीय
दुर्गध सहना -
അസഹനീയമായ
ദുര്ഗന്ധം
സഹിക്കുക
नाक
में तीर करना -
चैन
न देना -
വിഷമിപ്പിക്കുക
नाक
ऊँची होना -
അന്തസ്സ്
വര്ദ്ധിപ്പിക്കുക
नार
के सीध में -
നേരെ
മുന്നില്
नाक
घिसनी -
താണു
വീണുളള അപേക്ഷ
बाबुलाल
तेली
शब्दार्थ
हादसा
=
ആപത്ത്
खामाखां
=
വെറുതെ
ज़ोरदार
=
ശക്തിയുളള
घूँसा
जड़ना =
മുഷ്ടി
കൊണ്ട് ഇടിക്കുക
टूटा-फूटा
=
ദരിദ്രനായ
तमाशा
=
വിചിത്രമായ
കാര്യം
गुंजाइश
=
സാധ്യത
कमज़ोरी
=
കുറവ്
महसूस
होना =
അനുഭവപ്പെടുക
टाँग
=
കാല്
खोपड़ी
=
തല
शानदार
=
പ്രൗഡിയുളള
पाँच
सितारा होटल =
പഞ്ചനക്ഷത്ര
ഹോട്ടല്
कार्यालय
=
ഓഫീസ്
मज़ाक
=
കളിയാക്കല്
ढूँढना
=
അന്വേഷിക്കുക
असमंजस
=
തീരുമാനം
എടുക്കാന് കഴിയാത്ത
അവസ്ഥ
मरहम
पट्टी =
മുറിവില്
മരുന്ന് വച്ച് കെട്ടുക
मासूम
परेशानी से =
നിഷ്കളങ്കമായി
पर्ची
=
കടലാസ്
കഷണം
पाँचवाँ
माला =
അഞ്ചാം
നില
सूँघना
=
മണക്കുക
विशेषज्ञ
=
സ്പെഷ്യലിസ്ററ്
नथूना
=
നാസാദ്വാരം
पल्लेरोज
=
മറ്റെന്നാള്
फिलहाल
=
ഇപ്പോള്
वातानुकूलित
=
എയര്കണ്ടീഷന്
ചെയ്ത
बाजू
=
വശം
धूम्रपान
=
പുകവലി
सख्त
मनाही करना =
ശക്തമായി
നിരോധിക്കുക
मरीज
=
രോഗി
तबीयत
=
ആരോഗ്യം
ऊबना
=
മടുക്കുക,മുഷിയുക
धैंस
जाना =
ഒട്ടിപ്പിടിക്കുക
ठगना
=
വഞ്ചിക്കുക
निलंबित
हुआ =
സസ്പെന്റ്
ചെയ്യപ്പെട്ട
मुआयना
करना =
നിരീക്ഷിക്കുക
बगैर
=
കൂടാതെ
झंझट
=
വയ്യാവേലി
कार्यवाहीसीना
=
നടപടി
तीमारदारी
=
രോഗിയെ
പരിചരിക്കല്
मति
मारी =
സുബോധം
കൈവിട്ടു പോകുക
मवाद
=
വ്രണത്തിലെ
പഴുപ്പ്
लापरवाई
=
അശ്രദ്ധ
स्थानीय
=
പ്രാദേശികമായ
चंदा
=
പിരിവ്
सुराख
=
ദ്വാരം
2013, ഓഗസ്റ്റ് 4, ഞായറാഴ്ച
നിരന്തര മൂല്യനിര്ണ്ണയം
ടീച്ചര് അറിയാന്.....
പഠനവുമായി
ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാത്തരം
അളക്കലുകളുടേയും വിശകലനത്തിന്റേയും
തിരിച്ചറിവുകളുടേയും
ആകെത്തുകയാണ് വിലയിരുത്തല്.
വിലയിരുത്തലിന്റെ
മൂന്നു തലങ്ങള്..
1.വിലയിരുത്തല്
തന്നെയായ പഠനം
തന്റെ പ്രവൃത്തിയെ
കുറിച്ചും ചിന്തയെകുറിച്ചും
തന്നെ ചിന്തിച്ചു കൊണ്ട്
ലക്ഷ്യം നേടിയെടുക്കാനുളള
കഴിവ് പൂര്ണ്ണമായ
അര്ത്ഥത്തില് വികസിച്ചാല്
മാത്രമെ പഠിതാവിന്റെ
അറിവുനിര്മ്മാണ പ്രക്രിയ
സുഗമവും കാര്യക്ഷമവുമാകൂ.പഠിതാവ്
തന്റെ തന്നെ മികവുകളും
പരിമിതികളും തിരിച്ചറിയുന്ന
പ്രക്രിയ
യാണിത്.സ്വയം
വിലയിരുത്തലിലൂടെ നടക്കുന്ന
ഈ പ്രക്രിയ പഠനം തന്നെയാണ്.
കൂടുതല് ആഴത്തില്
ഉളളതുമാണ്.
2.പഠനത്തിനു വേണ്ടിയുളള വിലയിരുത്തല്
അറിവുനിര്മ്മാണ പ്രക്രിയ സുഗമമാക്കി കൊണ്ട് പഠിതാവില് പഠനം സംഭവിക്കുന്നതിനെ സഹായിക്കണമെങ്കില് ടീച്ചര്ക്ക് അവയെ കുറിച്ച് കൃത്യമായ ധാരണയുണ്ടായിരിക്കണം.അറിവ് നിര്മ്മാണ
പ്രക്രിയയില്തന്റെ കഴിവുകള് എവിയെയാണ് എത്തി നില്ക്കുന്നത് ,അതിന് താന് എന്തൊക്കെ ചെയ്യണം
എന്നീ കാര്യങ്ങള് അടിസ്ഥാനമാക്കിയെ ടീച്ചര്ക്ക് പ്രവര്ത്തനങ്ങള് ആസൂത്രണവും നിര്വ്വഹണവും ചെയ്യാന് കഴിയൂ..ഇത്തരം തിരിച്ചറിവുകള് ലഭിക്കേണ്ടി വരുന്നിടത്താണ് പഠനത്തിനു വേണ്ടിയുളള വിലയിരുത്തലുകള്
പ്രസക്തമാകുന്നത്
3.പഠനത്തെ വിലയിരുത്തല്
ഒരു നിശ്ചിതഘട്ടത്തിനു ശേഷം എന്തൊക്കെ പഠിച്ചെന്നു വിലയിരുത്തി അതു സംബന്ധിച്ച് വിവരം നല്കുന്നതാണ്പഠനത്തെ വിലയിരുത്തല്.നിശ്ചിത ഇടവേളകളില് ഒരു പഠിതാവില് ഉണ്ടായ മാററം,
പഠനനിലവാരം,നേടിയ അറിവ് എത്രമാത്രം പ്രയോഗക്ഷമമായി നിലനില്ക്കുന്നു.പുതിയ സാഹചര്യത്തില്
അറിവു പ്രയോഗിക്കുന്നതിലുളള പഠിതാവിന്റെ വര്ത്തമാനസ്ഥിതി എന്നിവ വിലയിരുത്തുന്നതിന് ഇത് സഹായകരമാകും.
2013, ജൂലൈ 20, ശനിയാഴ്ച
2013, ജൂലൈ 14, ഞായറാഴ്ച
रपट
- आप यह अंश छात्रों को दें ।
- इस घटना के आधार पर रपट तैयार करें ।
"बिजली
का झटका लगा । हाथी मर गया ।"
- वाचन करने का निर्देश दें ।
- प्रसंग समझाने केलिए ये प्रश्न पूछें।
- यह घटना क्या है ?
- घटना कब और कहाँ हुई ?
- घटना कैसे हुई ?
- घटना का परिणाम क्या था ?
- घटना का निर्णय क्या है ?
- …...................
- प्रश्नों पर विचार एकत्र करने का निर्देश दें ।
- पूछें, रपट लिखते समय ध्यान देने की बातें क्या-क्या हैं ?
- चर्चा एवं संक्षिप्तीकरण करें ।
- पूर्णता हो ।
- संक्षिप्तता हो ।
- उचित भाषा-शैली हो ।
- शीर्षक हो ।
- दो-तीन छात्रों से प्रस्तुत कराएँ ।
- आप अपना प्रस्तुतीकरण करें ।
दुर्घटना
में हाथी की मृत्यु
तोरपा :
कल शाम
को राँची शहर के तोरपा ब्लॉक
पर एक हाथी की मृत्यु हुई ।
तोरपा ब्लॉक घना जंगल है जिसके
बीच सडक है । इस सडक के किनारे
पर बिजली के खंभे हैं । बिजली
की तार नीचे गिरी थी और हाथी
उसमें टकरा गया । बिजली की
ज़ोरदार झटका लगने से उसकी
मृत्यु हुई । यहाँ के लोगों
ने बडे पैमाने में जंगल काटा
था । जिससे हाथी एवं अन्य जंगली
जानवरों केलिए निवासस्थान
और खाने की चीज़ों की लभ्यता
में बाधा हुई । कभी-कभी
हाथी आसपास के गाँवों में
जाकर गाँववालों को परेशानी
देते रहे । मरे हुए हाथी एक
बडा हाथी था और खबर मिलकर पुलिस
आ पहुँची । लेकिन हाथी के दाँत
गायब थे । पुलिस ने केस रजिस्टर
की और तलाश शुरू की ।
- तुलना एवं चर्चा करके परिमार्जन करने का अवसर दें ।
- पूछें, इस के मूल्यांकन सूचक क्या-क्या हैं ?
- चर्चा चलाएँ और निम्नलिखित मूल्यांकन सूचकों का परिचय दें ।
- आशय समझकर लिखा है ।
- उचित भाषा-शैली अपनाई है ।
- शीर्षक लिखा है ।
2013, ജൂലൈ 13, ശനിയാഴ്ച
-->रपट
गाय
के साथ ग्वाला का निर्दयत्व
फरूखाबाद
-
घर
में दुग्ध-दोहन
के लिए आए ग्वाले ने गाय को
गुड़ में लपेटकर सूई
खिलाई।पशु-चिकित्सकों
ने अनेक प्रकार के
निरीक्षण-परीक्षण,एक्स-रे
आदि द्वारा रोग निर्णय दिया
है।डाँक्टर ने बताया कि जब
यह सूई गाय के रक्त-संचार
के साथ ह्दय के पार हो जाएगी,तब
गाय की मृत्यु निश्चित है।सूई
की बात ज्ञात होते ही ग्वाला
अंतर्धान हो गया।
महादेवी
जी अपनी बहन श्यामा के घर से
एक बछिया लाईं। वह महादेवी
जी के अन्य पशु-पक्षियों
से हिल-मिलकर
रहने लगी। मान लें,
इस
संदर्भ में लेखिका अपनी बहन
श्यामा के नाम एक पत्र लिखना
चाहती हैं। लेखिका का वह संभावित
पत्र तैयार कीजिए।
अपनी
बहन श्यामा के नाम लेखिका
महादेवी जी का पत्र
फरूखाबाद-२,
८८-८८-८८८८.
प्यारी
बहन,
तुम
कैसी हो घर में सब कैसे हैं?
मैं
यहाँ ठीक हूँ।
तुम्हारे
घर से मैं जो बछिया लाई थी,
वह
भी बिलकुल अच्छी है। हमने उसका
नामकरण किया-
गौरांगिनी।
लेकिन हम उसे गौरा पुकारते
हैं। वह आजकल बहुत खुशी के साथ
रहने लगी है। हमारे अन्य
पशु-पक्षियों
के साथ वह हिल-मिलकर
रहने लगी है। हमारे कुत्ते-बिल्लियों
ने उसके पेट के नीचे और पैरों
के बीच में खेलना शुरू किया
है। जब तुमने एक गाय पालने का
उपदेश दिया था तब मैं संदेह
कर रही थी। लेकिन उसे देखते
ही गाय पालने के संबंध में
मेरी दुविधा थी वह निश्चय में
बदल गया था। क्योंकि उसका
पुष्ट सुंदर रूप मुझे बहुत
आकर्षित किया था। यहाँ आकर
वह ज्यादा सुंदर बनी है।
घर
में सबको मेरा हैलो बोलना।
शेष बातें अगले पत्र में।
तुम्हारी
बहन,
महादेवी
सेवा
में
श्यामा
......,
.......................,
........................
-->
कुछ
महीनों तक बीमारी से पीड़ित
रहकर अंत में एकदिन ब्रह्म
मुहूर्त में गौरा की मृत्यु
हुई। यह,
पशु-पक्षियों
को बहुत चाहनेवाली लेखिका
महादेवी जी को बहुत दुखदाई
रही। गौरा की मृत्यु के दिन
की महादेवी जी की डायरी तैयार
करें।
महादेवी
जी की डायरी
आज
भी मैं गौरा के पास बार-बार
जाती रही। ब्रह्म मुहूर्त
में चार बजे गौरा की मृत्यु
हुई। उसके पास पहुँचते ही उसने
अपना मुख सदा के समान मेरे
कंधों पर रखा,
और
वह एकदम पत्थर जैसा भारी होकर
मेरी बाँह पर से सरककर धरती
पर आ गिरा। उसकी मृत्यु भी
मेरी आँखों के सामने हुई।
मैंने कितने पशु-पक्षियों
को पाला है। लेकिन सबसे बड़ी
यही थी। वह भी मनुष्य के निर्मम
व्यवहार की शिकार बनकर!
हे
भगवान!
यह
व्यथा मेरे मन से कैसे दूर हो
जाएगी। मैंने गौरा के पार्थिव
अवशेष को भी गंगा माँ को समर्पित
किया। आज का दिन शोकमय रहा।
वार्तालाप
गौरा
की बीमारी के संबन्ध में महादेवी
वर्मा और डाक्टर के बीच हुए
वार्तालाप अपनी कल्पना के
अनुसार लिखिए।
महादेवी
- इसको
क्या हुआ डाक्टर ?
डाक्टर
– देखकर बताऊ । क्या यह दाना
चारा लेती है।
महादेवी
- कुछ
दिनों से यह नाम मात्र भोजन
ही खाती है।
डाक्टर
– इसका शरीर दुर्बल है।
महादेवी
- कारण
क्या होगा ?
डाक्टर
– एक्सरे से स्पष्ट है कि इसके
ह्रदय के अंदर एक सूई चुभी हुई
है।
महादेवी
- वह
कैसे हो सकता है ?
डाक्टर
– पता नहीं। दाना-चारा
के साथ अंदर चली होगी।
महादेवी
- लेकिन
दाना-चारा
हम ने ही दिया था।
डाक्टर
– गुड़ के अंदर सूई रखकर किसी
ने दिया होगा।
महादेवी
- वह
ग्वाला होगा । हम उससे ही दूध
खरीदती थी।
डाक्टर
– वह कहाँ है ?
महादेवी
- उसका
पता तक नहीं।
डाक्टर
– सूई से इसके मुँह में छेद न
हुआ है । वह सीधे अंदर चली
गई।इसको सेब का
रस
दो ताकिसूई पर काल्शियम जम
जाने और उसके न चुभने की संभावना
है।
महादेवी
- ज़रूर
दूँ।
डाक्टर
– एक इंजक्शन देता हुँ। दवाएँ
भीदेता हुँ।
महादेवी
- क्या
यह बच जाएगी ?
डाक्टर
- हम
कोशिश करें और प्रार्थना भी
करें।
महादेवी
- ठीक
है डाक्टर । धन्यवाद ।
********************
2013, മേയ് 19, ഞായറാഴ്ച
मान
लें कि मानव के अनियंत्रित
हस्तक्षेप से प्रदूषित और
नाशोन्मुख नदी किनारे के एक
पेड़ से अपनी व्यथा सुनाती
है। वह संभावित वार्तालाप
तैयार करें।
नदी-पेड़:
वार्तालाप
पेड़:
इतनी
दुखी क्यों हैं?
नदी:
क्या
बताऊँ,
मेरी
हालत देखिए न कितनी शोचनीय
है।
पेड़:
क्या-क्या
कठिनाइयाँ हो रही हैं?
नदी:
मेरा
जल देखो,
इसे
इतना प्रदूषित बना दिया है
कि उपयोग करना असंभव
बन
गया है।
पेड़:
ऐसा
क्यों हो रहा है इसके पीछे
किसके हाथ हैं?
नदी:
मैं
सभी पशु-पक्षियों,
मानव,
पेड़-पौधे
आदि सबकी सेवा करना चाहती हूँ।
लेकिन
मुझे तो बदले में पीड़ा ही
मिलती है।
पेड़:
आपको
सबसे ज़्यादा पीड़ा और तायनाएँ
किसकी ओर से हो रही हैं?
नदी:
इस
जगत में सबसे बुद्धिमान तो
मानव माने जाते हैं। लेकिन
वही मानव मेरी
इस
हालत का मुख्य कारण है।
पेड़:
मानव
कैसे आपको प्रदूषित और अनुपयोगी
बना देता है?
नदी:
मानव
अपनी सुख-सुविधाएँ
बढ़ाने के लिए जो नए-नए
आविष्कार करते हैं
वे
सब मेरे लिए अत्यंत दोषकारी
बन जाते हैं। प्लास्टिक जैसे
सारे कूड़े-
कचड़े
मेरे ऊपर फेंक दिए जाते हैं।
पेड़:
ये
सारे कारखाने आदि अपके किनारों
पर ही स्थित हैं न?
नदी:
ज़रूर।
वहाँ से निकलते मालिन्य,
विषैले
जल आदि अत्यंत मारक हैं। उसके
बारे
में सोचते ही मुझे डर होता है।
पेड़:
आपका
जल के उपयोग से मानव खेती करता
है। बदले में उसका व्यवहार
कैसा
है?
नदी:
वह
भी निर्दय है। जनसंख्या वृद्धि
के साथ ज़्यादा अनाज पैदा करना
आवश्यक
बन गया। तब अंधाधुंध कीटनाशी
दवाइयों का प्रयोग शुरू किया
गया
है। वह भी मेरे जल
से ही मिल जाती हैं।
पेड़:
अच्छा
ये सब कैसे बदलेगा?
नदी:
हमारे
चिंता और विचार से मात्र इसका
समाधान नहीं होगा। मानव ही
इसका
समाधान
कर सकता है।
पेड़:
हम
प्रार्थना करें कि इस मानव
को ऊपरवाला अच्छी बुद्धि दें।
ഇതിനായി സബ്സ്ക്രൈബ് ചെയ്ത:
പോസ്റ്റുകള് (Atom)